Παρασκευή 2 Μαΐου 2008

Η Γκόρντιμερ, η Νότιος Αφρική και η Παλαιστίνη

Όταν ανακοινώθηκε η συμμετοχή της Ναντίν Γκόρντιμερ στο φεστιβάλ συγγραφέων της Ιερουσαλήμ αυτόν το Μάιο, πολλοί φίλοι του έργου της ρίγησαν διεθνώς, αλλά το μεγαλύτερο σοκ το βίωσαν οι ίδιοι οι Παλαιστίνιοι. Αμέσως μετά ξεκίνησε μια ανταλλαγή ανοικτών επιστολών προκειμένου να πεισθεί η συγγραφέας να αλλάξει στάση. Στην έκκληση του Χαϊντάρ Εΐντ από τη Γάζα, η ίδια επιβεβαίωσε και δικαιολόγησε τη συμμετοχή της. Ακολούθησε άλλη μία ανοικτή επιστολή από την παλαιστινιακή πλευρά και τέλος μία έκκληση να μποϊκοταριστεί η ίδια στην Παλαιστίνη. Τα τρία αυτά τελευταία κείμενα δημοσιεύονται παρακάτω:

Η δήλωση της Ναντίν Γκόρντιμερ που στάλθηκε στις 27 Απριλίου:

Υπάρχει παραπληροφόρηση ή παρανόηση σχετικά με την πρόθεσή μου να επισκεφθώ το Ισραήλ.

Δεν έχω προσκληθεί στο Ισραήλ από την ισραηλινή κυβέρνηση. Δεν έρχομαι υπό την αιγίδα της. Η πρόσκλησή μου ήλθε από ένα Διεθνές Φεστιβάλ Συγγραφέων, μέσω του Συνεδριακού Κέντρου Konrad Adenauer. Η λογική και ο σκοπός, οι συνθήκες βάσει των οποίων συμφώνησα να συμμετάσχω είναι για να συζητήσουν οι συγγραφείς σχετικά με τις ευθύνες τους προς την τέχνη τους, τις κοινωνίες τους, τις χώρες τους και ολόκληρο τον κόσμο τον οποίο μοιραζόμαστε. Ο ρόλος της λογοτεχνίας στη διάνοιξη των οριζόντων του ανθρώπινου μυαλού, στην κατανόηση και το πνεύμα πέρα από την παροχή της πληροφόρησης όπως προσφέρεται παγκοσμίως τώρα με την τεχνολογική εξάπλωση των μέσων.

Αυτό είναι ένα επίμαχο όπως και άλλα, μικρότερης ή μεγαλύτερης σημασίας, που πρέπει να αντιμετωπισθεί δημόσια.

Τι ρόλο πρέπει να παίξει ο συγγραφέας, εάν τιμά τον τίτλο αυτό, όχι μόνο στην ελευθερία της έκφρασης και της έκδοσης, στην ανταλλαγή πολιτισμών μέσω του γραπτού λόγου, στη διερεύνηση των δυνατοτήτων για ανθρώπινη κατανόηση που απορρέουν από τη μετάφραση λογοτεχνικών έργων όλων των γλωσσών. Μια τέτοια συνάντηση συγγραφέων αποσκοπεί στη ζωτική επιβεβαίωση ότι οποιαδήποτε βίαια, πικρά και άμεσα χάσματα συγκρούσεων κι αν τίθενται ανάμεσα στους λαούς, η μόνη λύση για την ειρήνη και τη δικαιοσύνη υπάρχει και πρέπει να ξεκινάει με το διάλογο ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Η Χαμάς, παρά τη διακήρυξή της ότι αρνείται το δικαίωμα του Ισραήλ να υπάρχει, πρέπει να αποτελεί μέρος αυτών των συνομιλιών, για την ίδια την επιβίωση των λαών της Παλαιστίνης και του Ισραήλ, ώστε να διαβιούν εν ειρήνη σε απολύτως ανεξάρτητα κράτη εν μέσω δίκαια συμφωνημένων συνόρων. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Νέλσον Μαντέλα πήγε, με συνοδεία από την φυλακή Pollsmore όπου και επέστρεψε, σε μία πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση με τον πρόεδρο του απαρτχάιντ P W Botha.

Η αλληλεγγύη μου με τον αγώνα –τον Αγώνα μας- ενάντια στο απαρτχάιντ σίγουρα δεν μπορεί να αφήνει καμιά αμφιβολία στα μυαλά των συντρόφων μου και άλλων ενδιαφερομένων ότι εγώ, μαζί με το ήμισυ σχεδόν του πληθυσμού του Ισραήλ, δεν υποστηρίζω τη σημερινή κυβέρνηση της χώρας τους και οικτίρω πολλές από τις ενέργειές της. Έχω συνυπογράψει μαζί με άλλους Εβραίους της Νοτίου Αφρικής τη δήλωση Ronnie Kasrils «Όχι στο όνομά μας».

Θα πάω στη Δυτική Όχθη, στη Ραμάλα, έχω προγραμματισμένες συναντήσεις με μεμονωμένους Παλαιστινίους και τους φοιτητές του Πανεπιστημίου El Kudes στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Θα κάνω ό,τι μπορώ για να τιμήσω τις αρχές και τη δράση που ακολούθησα και εξακολουθώ να ακολουθώ, στην πατρίδα στη χώρα μας.

Nadine Gordimer

-----------------------------------------------

Η απάντηση των Omar Barghouti και Haidar Eid, μελών της Παλαιστινιακής Καμπάνιας για το Ακαδημαϊκό και Πολιτισμικό Μποϊκοτάζ του Ισραήλ (www.PACBI.org)

Πολεμώντας το απαρτχάιντ στη Νότιο Αφρική, γιορτάζοντας το απαρτχάιντ στο Ισραήλ

Ανοικτή επιστολή στην Nadine Gordimer

28 Απριλίου 2008

Στην απάντησή σας στις επιστολές διαμαρτυρίας και ανησυχίας μας σχετικά με την προγραμματισμένη επίσκεψή σας στο Ισραήλ, για να λάβετε μέρος σ’ ένα φεστιβάλ συγγραφέων εν πολλοίς με την υποστήριξη της ισραηλινής κυβέρνησης, αγνοείτε την κριτική μας παραθέτοντας το ρόλο της λογοτεχνίας στη «διάνοιξη των οριζόντων του ανθρώπινου μυαλού» και ισχυριζόμενη ότι «οποιαδήποτε βίαια, πικρά και άμεσα χάσματα συγκρούσεων κι αν τίθενται ανάμεσα στους λαούς, η μόνη λύση για την ειρήνη και τη δικαιοσύνη υπάρχει και πρέπει να ξεκινάει με το διάλογο ανάμεσα στις δύο πλευρές». Άρα οι συνομιλίες κατά τη γνώμη σας έχουν αντικαταστήσει την αντίσταση ως σημείο εκκίνησης του τερματισμού της αδικίας και του αγώνα ενάντια στο απαρτχάιντ και την αποικιοκρατία; Αυτό ήταν που κάνατε εσείς και οι σύντροφοί σας ενάντια στο απαρτχάιντ στον αγώνα σας στη Νότιο Αφρική – μιλάγατε στην «άλλη πλευρά»;

Αξίζει επίσης να σας υπενθυμίσουμε ότι οι παλαιστίνιοι συγγραφείς στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη (ΚΠΕ), όπως και όλοι οι Παλαιστίνιοι υπό την ισραηλινή κατοχή, δεν απολαμβάνουν των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους, συμπεριλαμβανομένου του «προνομίου» της ελευθερίας της έκφρασης για την οποία εσείς –και όλοι εμείς- τρέφουμε τόσο υψηλή εκτίμηση. Συχνά στερούνται του δικαιώματός τους να ταξιδέψουν, μερικές φορές ακόμα και μέσα στα ΚΠΕ, σε πολλούς απαγορεύουν τη συμμετοχή σε συνόδους και φεστιβάλ όπου μπορούν να λάβουν μέρος στην ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών με τους συναδέλφους τους σε διεθνές επίπεδο και ορισμένοι φυλακίζονται, τραυματίζονται ή δολοφονούνται από τις κατοχικές δυνάμεις. Συμμετέχοντας σε αυτή τη σύνοδο βοηθάτε τη διαιώνιση αυτής της ιδιαίτερης μορφής απαρτχάιντ που μας αποστερεί τα ανθρώπινα δικαιώματά μας.

Ξεκινάτε την επιστολή σας διαβεβαιώνοντας ότι «δεν προσκληθήκατε στο Ισραήλ από την ισραηλινή κυβέρνηση». Είναι ακριβές αυτό; Ακόμη κι αν είναι, έχει σημασία; Προσκληθήκατε, τυπικά, από το Φεστιβάλ Συγγραφέων, αλλά το ίδιο το φεστιβάλ βασικά χρηματοδοτείται, προωθείται και υποστηρίζεται από ισραηλινές κυβερνητικές πηγές. Πέρα απ’ τις λεπτολογίες, ουσιαστικά έχετε προσκληθεί από την ισραηλινή κυβέρνηση. Ακόμη κι αν αυτό το φεστιβάλ δεν υποστηριζόταν καθόλου από την κυβέρνηση, παίρνει με οποιοδήποτε τρόπο θέση ενάντια στην κατοχή, τον ρατσισμό και το απαρτχάιντ που ορίζουν την πραγματικότητα του Ισραήλ σήμερα ώστε να θεωρείτε αποδεκτό το να συμμετάσχετε;

Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι εκείνοι οι ισραηλινοί συγγραφείς που σας κάλεσαν, δεν αντιτίθενται ακριβώς στις βασικές μορφές ρατσισμού και αποικιοκρατικής καταπίεσης του κράτους τους εις βάρος του γηγενούς λαού της Παλαιστίνης. Είναι στην ουσία όλοι Σιωνιστές που υιοθετούν πλήρως και ορισμένες φορές υπερασπίζονται δημόσια, σε διάφορα επίπεδα, τους βασικούς πυλώνες του συστήματος ρατσιστικών διακρίσεων εναντίον των παλαιστινίων πολιτών μέσα στο Ισραήλ, την άρνηση του δικαιώματος των παλαιστινίων προσφύγων να επιστρέψουν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, και ακόμη και ορισμένες πλευρές της στρατιωτικής κατοχής και του εποικισμού της Δυτικής Όχθης, ιδιαίτερα στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Αναλογιστείτε ποια θα ήταν η αντίδρασή σας αν ένας φιλελεύθερος διεθνής συγγραφέας, της δικής σας εμβέλειας, είχε αποδεχτεί μια πρόσκληση από κάποια ομάδα Αφρικάνερ συγγραφέων – οι περισσότεροι εκ των οποίων δεν αντιμάχονται το ίδιο το απαρτχάιντ, αλλά απλώς υποστηρίζουν μια υποστάθμη δικαιωμάτων για τους μαύρους υπό το απαρτχάιντ- για ένα φεστιβάλ στο απαρτχάιντ της Νοτίου Αφρικής που δεν έπαιρνε δημόσια θέση ενάντια στο σύστημα των εκεί φυλετικών διακρίσεων.

Χρειάζεται να σας θυμίσουμε ότι εσείς, και ο εκλιπών παλαιστίνιος διανοούμενος Εντουάρντ Σαΐντ, ασκήσατε πιέσεις στη Σούζαν Σοντάγκ για να μην αποδεχθεί το Βραβείο της Ιερουσαλήμ; Απ’ όσο γνωρίζουμε η λογική σας ήταν ότι η εμπλοκή του κράτους, εκπροσωπούμενη από τον Σιμόν Πέρες ως ένας από τους κριτές του «λογοτεχνικού» βραβείου τότε, σήμαινε ότι η Σοντάγκ και άλλοι συγγραφείς δεν έπρεπε να συμμετάσχουν.

Επιπλέον έχουμε απογοητευτεί οικτρά και μας θλίβει η προσβλητική σας προσπάθεια να «εξισορροπήσετε» την πράξη συνέργειάς σας υποσχόμενη να επισκεφθείτε ένα παλαιστινιακό πανεπιστήμιο ή κάποια εκδήλωση στη Ραμάλα! Υπήρξε ουδέποτε η επίσκεψη σ’ ένα Μπαντουστάν μια ηθική ή λογική δικαιολογία για τη συμμετοχή σε μια ευρέως υπέρ του απαρτχάιντ συγκέντρωση στη Νότιο Αφρική; Η συμμετοχή σας απλώς παραβιάζει την Παλαιστινιακή Έκκληση για Ακαδημαϊκό και Πολιτισμικό Μποϊκοτάζ του Ισραήλ [1], που εκδόθηκε το 2004 και είναι ευρέως σεβαστή από προοδευτικούς συγγραφείς, ακαδημαϊκούς και προσωπικότητες του πολιτισμού σε όλο τον κόσμο.

Και αναφορικά με τη χρονική συγκυρία; Γνωρίζετε καλά ότι αυτό το φεστιβάλ, όπως και κάθε άλλη πολιτιστική εκδήλωση που προγραμματίζεται να λάβει χώρα στο Ισραήλ αυτή την περίοδο, έχει στόχο, και θα πετύχει, να διαφημίσει τους εορτασμούς του «Ισραήλ στα 60». Ασχέτως των προθέσεών σας, συμμετέχοντας σε μια τέτοια εκδήλωση που αγνοεί τη θεμελιώδη αλήθεια ότι το Ισραήλ ιδρύθηκε πριν από 60 χρόνια ως αποτέλεσμα μιας συστηματικής και βάρβαρης εκστρατείας εθνοκάθαρσης, στην οποία οι Παλαιστίνιοι αναφέρονται ως Νάκμπα, που οδήγησε στην εκδίωξη πάνω από 750.000 Παλαιστινίων είναι από μόνη της μια πράξη συμπόρευσης με το ξέπλυμα του γονιμοποιού εγκλήματος του Ισραήλ. Το να το πράττετε τη στιγμή που το Ισραήλ διαπράττει εγκλήματα πολέμου και «πράξεις γενοκτονίας», όπως τις περιγράφει ο ειδικός του διεθνούς δικαίου Ρίτσαρντ Φαλκ, στην κατεχόμενη Γάζα υπονοεί μια θλιβερή μετάβαση στην πλευρά του καταπιεστή και μια προδοσία των αρχών σας προς την υπεράσπιση του καταπιεζόμενου.

[1] The PACBI Call for Boycott is endorsed by tens of the leading academic, cultural, professional and other Palestinian civil society unions and organizations: http://www.pacbi.org/campaign_statement.htm

Ομάδα Ένα Δημοκρατικό Κράτος

Δελτίο Τύπου 2/5/08

Μποϊκοτάζ στην επίσκεψη της Νότιο Αφρικανής συγγραφέως Ναντίν Γκόρντιμερ

Η Ομάδα Ένα Δημοκρατικό Κράτος καλεί όλους τους παλαιστίνιους ακαδημαϊκούς, αγωνιστές και διανοούμενους να μποϊκοτάρουν την επίσκεψη της Βραβευμένης με Νόμπελ Νότιο Αφρικανής Ναντίν Γκόρντιμερ στη Ραμάλα και την Ιερουσαλήμ. Η Γκόρντιμερ έχει προσκληθεί από το Φεστιβάλ Συγγραφέων της Ιερουσαλήμ σε μια περίοδο που το Ισραήλ διαπράττει έναν πόλεμο γενοκτονίας εναντίον της Λωρίδας της Γάζας και εθνοκάθαρσης στη Δυτική Όχθη. Αυτό το φεστιβάλ, με τη χρηματοδότηση του Ιδρύματος Konrad Adenauer, αναμένεται να διεξαχθεί αυτό το μήνα, τον Μάιο, ώστε να συμπέσει με τις πολλές εκδηλώσεις που οργανώνει η κυβέρνηση του Ισραήλ για να εορτάσει την «ανεξαρτησία» της, που υλοποιήθηκε πάνω στα κορμιά δεκάδων χιλιάδων Παλαιστινίων, με την καταστροφή πάνω από 550 χωριών και πόλεων και την εκδίωξη πάνω από 750.000 Παλαιστινίων με αυτό που έμεινε γνωστό στην παλαιστινιακή συλλογική συνείδηση ως η «Νάκμπα».

Παρά τις δεκάδες εκκλήσεις που εστάλησαν στην Ναντίν Γκόρντιμερ απ’ όλο τον κόσμο, εκείνη υπερασπίζεται ανυποχώρητα την απόφασή της να παραστεί στο φεστιβάλ διατεινόμενη ότι δεν χρηματοδοτείται από την ισραηλινή κυβέρνηση. Προσθέτοντας και προσβολή στην πληγή που άνοιξε, σκοπεύει να μιλήσει «και στις δύο πλευρές», ωσάν οι επισκέψεις στη Νότιο Αφρική τις δεκαετίες του ’70 και το ’80 και οι συνομιλίες με τη ρατσιστική κυβέρνηση της περιόδου και με Αφρικανούς που ζούσαν σε Μπαντουστάν, να δικαιολογούσαν αυτό που έκαναν όσοι παραβίαζαν τις κυρώσεις. Επιπλέον το αμφιλεγόμενο Ίδρυμα Konrad Adenauer είναι γνωστό για τα οικονομικά του προγράμματα που συνδέονται με τον Αριέλ Σαρόν και τους ισραηλινούς εποικισμούς, καθώς και τη χρηματοδότηση πολλών συνόδων σε ισραηλινά πανεπιστήμια. Αυτό το ίδρυμα πήρε την ονομασία του από τον γερμανό καγκελάριο Konrad Adenauer που ήταν ευρέως γνωστός ως ο πιο φίλο-Σιωνιστής πρωθυπουργός τη μεταπολεμική περίοδο και που υπερασπίστηκε τη χρηματοδότηση του ισραηλινού κράτους στις αρχές της δεκαετίας του 1950 εις βάρος δεκάδων χιλιάδων παλαιστινιακών ζωών.

Η Γκόρντιμερ, μια πρώην αγωνίστρια ενάντια στο απαρτχάιντ και τον ρατσισμό και ταγμένη υπέρ μιας εκστρατείας μποϊκοτάζ ενάντια στο Απαρτχάιντ της Νοτίου Αφρικής, είναι εναντίον της ίδιας μη βίαιης μεθόδου που υιοθετήθηκε από τους οργανισμούς της Παλαιστινιακή Κοινωνίας Πολιτών. Αυτό που σαστίζει το μυαλό είναι αυτού του τύπου τα διπλά μέτρα και σταθμά, η υποκρισία όταν το επίδικο είναι το κράτος του Ισραήλ. Παρά τον αγώνα της ενάντια στο σύστημα των Μπαντουστάν στη γενέτειρά της, το υποστηρίζει στην Παλαιστίνη. Υποστηρίζοντας ένα κράτος που βασίζεται στην έθνο-θρησκευτική ταυτότητα, η Γκόρντιμερ δεν πρόδωσε μόνο τις παγκόσμιες αρχές της ισότητας για όλα τα ανθρώπινα όντα ανεξαρτήτως θρησκείας και φυλής, αλλά και κάθε τι για το οποίο αγωνίστηκε στη Νότιο Αφρική. Ο Νέλσον Μαντέλα κάποτε δήλωσε: «Η ελευθερία μας στη Νότιο Αφρική δεν είναι πλήρης τη στιγμή που οι Παλαιστίνιοι δεν είναι ελεύθεροι».

Η επίσκεψη στα δικά μας Μπαντουστάν στην Παλαιστίνη και η συνάντηση με μερικούς ακαδημαϊκούς δεν μπορεί και δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία για το ξέπλυμα των εγκλημάτων που διαπράττονται εις βάρος του λαού μας. Εμείς, για το λόγο αυτό, καλούμε κάθε Παλαιστίνιο να μην πάρει μέρος σ’ αυτό το τέχνασμα και να μποϊκοτάρει καθέναν που σπάει το Μποϊκοτάζ, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας της Γκόρντιμερ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: